Hoe ziet duurzaam ondernemen er in de toekomst uit?

Op 16 februari is de State of Dutch Tech, georganiseerd door Techleap. Hier komen allerlei kenners uit het tech-landschap van Nederland samen om te kijken hoe we ambitieus aan de slag kunnen om innovatieve ecosystemen te promoten en investeringen in tech goed te laten landen.

Samen met collega Tjeerd de Groot ga ik langs bij UDEA om te spreken over het belang van biologische voeding en de kansen om daarin te stimuleren.

Op uitnodiging van Koninklijke Horeca Nederland bezocht ik de Horecava. Een beurs met veel innovaties en veel aandacht voor duurzaamheid. Ik heb veel horeca ondernemers mogen spreken en bijna allemaal zien ze heel veel kansen en kijken zo positief aan tegen het komende jaar. Maar we hebben natuurlijk ook de zorgen besproken, bijvoorbeeld over er hoge inkoopprijzen, inflatie, soms een forse huurverhoging en openstaande belastingschulden.

Bedrijven met een B Corp-certificering zijn in opmars. Deze bedrijven voldoen aan de hoogste standaarden op het gebied van sociale en ecologische impact. Dankzij B Corp Benelux mocht ik in gesprek met de ondernemers achter SECRID en Naïf. Ongelofelijk indrukwekkend hoe deze bedrijven zich ontwikkelen. En om te zien dat samenwerken loont in de B-corp community.

De dag van de Ondernemer is het ideale moment om op bezoek te gaan in mijn mooie provincie Friesland. Ik was op bezoek bij het fantastisch familiebedrijf Oreel. Daar werd ik verwelkomd door Sytse Oreel, ondertussen de 5^de generatie directeur. Oreel is een metaal verwerkingsbedrijf en is een koploper op het gebied van verduurzaming. Volledig van gasloos, genereerd 100% eigen elektriciteit van de zonnepanelen en werkt papierloos. Het is belangrijk om meer bedrijven te motiveren ook deze stappen te zetten want het loont om te investeren.
 

In mijn mooie provincie bezocht ik BD Kienstra. BD Kienstra produceert en ontwikkelt innovatieve en hoogwaardig geautomatiseerde laboratoriumsystemen. Met de directeur en vertegenwoordigers van de Investerings- en ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland (NOM) sprak ik over hoe de NOM de belangen behartigt van innovatieve bedrijven in Friesland.

In het kader van de snel stijgende kosten voor energie bezocht ik Ruud van Klaveren van Bakkerij Visser B.V. D66 wil zo snel mogelijk bedrijven helpen met verduurzamen, maar ziet dat er in de praktijk barrières zijn zoals investeringen, fysieke beperkingen, verzekeraars met strenge eisen, toegang tot het elektriciteitsnet en afschrijvingen. Het is belangrijk dat ondernemers zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van deze energiemarkt en tot die tijd ze helpen waar we kunnen.

In Venlo bezochten we Tom van der Velden, de eigenaar van Mocca Coffee Company. We spraken over ondernemen tijdens en na de corona pandemie en de toekomst voor een levendig centrum. Ook bezochten we Brightlands Campus Greenport Venlo, waar kennisinstellingen en bedrijven samenkomen om te werken aan future food en een bio circulaire economie. Als afsluiter naar #clevers. Als ijscoman is het natuurlijk prachtig om te zien hoe deze ijsmakers hun regionaal beroemde ijs naar een volgende stap brengen.

We zijn op werkbezoek geweest bij de Vereniging voor de Bakkerij- en Zoetwarenindustrie (VBZ). We gingen naar Hellama Hallum B.V., een wereldspeler in koekjes gelegen in ‘myn Fryslân’. We hebben hier gesproken over de uitdagingen in de energietransitie. Deze uitdagingen werden door hen gezien als kansen, maar daarvoor moet ‘Den Haag’ die kansen wel bieden.

Op werkbezoek bij de RAI Vereniging en Kia Nederland hebben we gesproken met de autosector. Het was een goed gesprek over het bevorderen van duurzame mobiliteit voor alle Nederlanders. Samen hebben we doorgekeken naar het ‘betalen naar gebruik’ vanaf 2030 en naar de weglekeffecten van (deels) elektrische auto’s die we exporteren en de vervolgens de vele auto’s die we gebruikt importeren. Met deze kennis in ons achterhoofd gaan we werken aan de duurzame ambities die we in het regeerakkoord hebben afgesproken.

Op werkbezoek bij Techleap in Delft hebben we gesproken met vier startups over hun duurzame initiatieven. Het was ontzettend interessant om te zien hoe ver de techniek al is op het gebied van een vacuümtrein, nog duurzamere zonnepanelen, waterhergebruiksystemen en duurzame architectuurprojecten. Ook was het nuttig om op te halen wat deze en vergelijkbare startups nodig hebben van ons om meer ondersteund te worden in het opzetten van dit soort duurzame initiatieven. Zo kunnen we onze duurzame ondernemers supporten en kunnen we Nederland op de kaart zetten als koploper van duurzame technologische initiatieven.

Samen met Hans Biesheuvel van ONL zijn we in het schitterende Friesland op werkbezoek geweest bij drie ondernemers die gefinancierd werden door Qredits. We hebben gesproken met een schoenmakerij, een restaurant en een bakkerij over problemen in financiering en hoe zij werden gesteund door Qredits. Het was mooi om te zien hoe Qredits deze ondernemers heeft kunnen helpen om door een financieel lastige tijd te komen.

Samen met gemeenteraadslid Reinier van Dantzig trotseerden we storm Corrie om op bezoek te gaan bij een drietal ondernemers in de hoofdstad. Bij Conscious Hotels hadden we een goed gesprek over de toekomst van toerisme in Amsterdam en de coronasteun voor de horeca. En met ondernemers uit de evenementen- en festivalbranche over het garantiefonds en de komende festivalzomer. Ten slotte waren we bij de Jaap Eden IJsbaan om te praten over de verhouding tussen overheid en sportondernemingen.

In het prachtige Drenthe heb ik een goed gesprek gehad met Commissaris van de Koning Jetta Klijnsma. Dat ging over de kansen in de regio op het gebied van waterstof. Daarna heb ik met gedeputeerde Henk Brink bezoeken gedaan aan duurzame bedrijven VEPA The Furniture Factory en Morrsinkhof Sustainable Products. Twee prachtige voorbeelden koplopersmentaliteit op het gebied van duurzaamheid door het MKB!

De eerste editie van het digitale ondernemersspreekuur was een groot succes! Met ondernemers uit heel Nederland in gesprek over “Ondernemen en corona”. Met de vragen, zorgen en oplossingen die in deze sessie aangedragen zijn kunnen wij het ondernemersgeluid beter laten horen in de politiek. Ondernemers bedankt!

Op werkbezoek met MKB-Nederland voorman Jacco Vonhof bij twee Friese ondernemers. Bij Opnieuw! een prachtig voorbeeld van duurzaam, circulair én sociaal verantwoordelijk ondernemen. In Leeuwarden een goed gesprek bij NIVO over Sustainable Development Goals, arbeidsmarkt en ondernemen tijdens corona.

Samen met Hans Biesheuvel van ONL op werkbezoek bij Ammerlaan The Green Innovator om met eigen ogen te zien hoe dit bedrijf aardenergie gebruikt om duurzaam tropische planten te kweken. Daarnaast ook een kijkje in de keuken bij cateraar Mood4Food met een goed gesprek over ondernemen tijdens corona.

Op uitnodiging van de Achterhoek Ambassadeurs kregen we een mooie inkijk in de samenwerking tussen de drie O’s in de regio: Ondernemers, Overheid en Onderwijs. Dankzij die samenwerking is een koplopersmentaliteit op het gebied van duurzaamheid ontstaan. En dat werpt voor ondernemers zijn vruchten af!

Op bezoek bij twee groene ondernemingen in de maakindustrie. RPP Kunststoffen bouwt met grootse ambities aan een circulair fabrieks- en kantoorgebouw. Het bedrijf vervult een pioniersrol voor circulair bouwen waar de politiek en andere ondernemingen veel van kunnen leren. RC Panels bestrijdt met een innovatieve insteek tegelijk de woningnood en het klimaatprobleem.

Bij Space Campus Noordwijk komen ondernemers, onderzoekers, overheden en onderwijsinstellingen samen om te werken aan de toekomst. Nederland loopt voor in het combineren van ruimtevaart met landbouw, infrastructuur en transport. Doel is om hier binnen enkele jaren een volwaardige ruimtevaartcampus te creëren.

De Gulpener Brouwerij streeft ernaar om het meest duurzame brouwhuis van Europa te worden. Er wordt gebrouwd met water uit eigen bronnen, hop uit eigen tuin en gerst van boeren uit de regio. Ook keken we bij het te bouwen prototype van de Einstein Telescoop en Maastricht Aachen AirPort.

In het Deltaplan voor het Noorden wordt een ambitieus woningbouwprogramma gekoppeld aan een uitstekende verbinding met het openbaar vervoer. Dat is hoe we Nederland moeten bouwen. We bezochten nieuwe bouwlocaties, duurzame woningbouwer Dijkstra Draisma en Groningen AirPort Eelde.

Bij de fabriek van Chocolatemakers in Amsterdam hebben ze alle schakels van de keten zelf in handen: cacao wordt direct bij boeren ingekocht voor een eerlijke prijs, om het vervolgens met een zeilschip naar Nederland te laten komen. Daarnaast bezochten we ondernemersschool Fawaka en circulair fietsenmaker Roetz.

In de Brainport-regio wordt gewerkt aan het vervoer van de toekomst. Denk aan zonne-auto’s met geïntegreerde zonnepanelen. Ze maken de chips van de toekomst bij ASML. En de Helmondse wijk Brandevoort wordt de slimste wijk ter wereld. Daar bouwen ze duurzame alternatieven voor sociale huurwoningen, bedacht door de studenten van de TU/Eindhoven.

Van ondernemers die de logistiek in de scheepvaart willen verduurzamen tot de groene vakantieparken van de toekomst. Wij gingen op bezoek. Bovendien hebben we gezien hoe Zeeland de groei van start-ups mogelijk maakt.

We gingen op bezoek bij verschillende winkeliers en horeca ondernemers in het hart van Utrecht waar we spraken over de coronacrisis. De leegstand en de toekomst van het centrum van Utrecht.